Hallo chaos

Doeneke Digitaal
1

“Ken je de impact van een vlinder?” vraagt mijn slimme vriendin met een indringende blik. Ruw onderbreekt zij ons schouwspel. Wij bekijken hoe een vlinder elegant van het ene naar het andere bloemetje fladdert. “Klappert een vlinder zijn vleugels in China, dan kan hij daarmee zomaar een orkaan in Texas veroorzaken!”. Is ook dat wiskunde? Mijn vriendin antwoordt “Jep, pure chaos!”.

Stel je voor. Dat een vlinder dit kan! Het lijkt mij sterk. Hier zijn vreemde krachten bezig. Magische krachten? Van alles schiet door mijn hoofd. Behalve wiskundige machten. En tóch, dat vlindereffect is dé anekdote uit de chaostheorie. Wiskunde voor gevorderden. Ik ben géén wiskundemeisje. Ik houd ook niet van chaos. Ergens weet ik wel dat zo’n beetje alles met zo’n beetje alles samenhangt. Wetenschappers en ‘gewone’ mensen hebben elkaar nodig*. Anders wordt het chaos!


Medio vorige eeuw ontstaat de chaostheorie. Deze leert ons hoe piepkleine veranderingen in dynamische systemen enorme en lastig voorspelbare gevolgen hebben. Geeft een actie een reactie, dan is dat systeem dynamisch. Voor zelfs giga-slimme wiskundigen is de chaostheorie flink slikken. Er is meer dan lineaire en rationele logica. Hoe goed je ook rekent, veel blijft onzeker. Natuurlijk, dat voelde ik altijd al! In de wiskunde betekent ‘chaos’ zoiets als ‘onvoorspelbaar’. Dat is best pittig voor wetenschappers. Sommetjes van oorzaak en gevolg tollen als een ‘kip of het ei’. Chaos!

Ik kijk mijn vriendin aan. Met mijn stoerste blik. “Ik begrijp jouw wereld! Dat is ook gewoon mijn wereld!”. Het weer, een spelletje, een pandemie, een reorganisatie, een familiebijeenkomst … Stuk voor stuk dynamisch. Overal verrassingen. Allemaal chaos!


Daar gaat alle controle! Hoe zorgvuldig je alles ook uitstippelt, grote veranderingen schuilen in kleine – vaak verborgen – hoekjes.
Les 1: Elke ingewikkelde onvoorspelbaarheid vraagt om een open houding en frisse blik.
Les 2: Ik draai zelf aan de knoppen van dynamische systemen gericht op mooie gevolgen.

Blijven kijken – Doeneke wil ’t proberen!

* bij wetenschap bewonder ik het werk van bruggenbouwers als Ionica Smeets – www.ionica.nl

1 reactie

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Doeneke Digitaal
1
Is dit een mens?

Hij is tot over zijn oren verliefd, op haar. En zij op hem. Ze krijgen geen genoeg van elkaar. En leren elkaar steeds beter kennen. Hij is een man van vlees en bloed. Zij is een zelfbewust en zelflerend besturingssysteem: Samantha. Met een zwoele stem en een oneindige interesse in …

Doeneke Digitaal
Op de wip

Vaak moet je kiezen, of zo lijkt het toch. Dan lijkt iets zwart of wit. Digitaal; het ene of het andere. Doe ik wat mijn hart me ingeeft, omdat het mooi en fijn is? Of doe ik wat mijn portemonnee zoveel en snel mogelijk vult? Kies ik verlicht óf opportunistisch? …

Doeneke Digitaal
1
Ik ga het maken

Opeens is het alweer een uurtje later. Het uur is op aan gescrol op mijn telefoon. Van mijn nieuwsfeed, via korte TikTok-achtige filmpjes naar online shops. Ik consumeer een uur allemaal troep. Da’s zonde van mijn tijd. Ik wil met minder digitaal naar meer echte dingen. Verveling leidt makkelijk tot …

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op "Toestaan cookies" zodat je makkelijk op deze site kan surfen. Als je op deze site blijft zonder je cookie-instellingen te wijzigen of je klikt hier op "Accepteren" dan ga je akkoord met deze instellingen.

Sluiten