Dicht bij jezelf blijven?

Doeneke Digitaal
13

Twijfel je weleens? En blijf jij dan trouw aan jouw eerste keuze? Of durf je open te staan voor nieuwe feiten? Getuigt standvastig bij je keuze blijven van karakter? Of is dat koppig, onvoordelig en dus ‘een beetje dom’? Goed kiezen is niet altijd een spelletje. Maar, de spelende mens leert veel. Ook, of vooral, van nieuwe informatie!

‘Kies de middelste!’ ‘Blijf staan!’. Thuis op de bank moedigen wij – in de jaren 80 – de kandidaten op tv opgewonden aan. “En Pierre, wat hebben ze gewonnen?” vraagt onze lekker stuiterende Willem Ruis. Ik houd mijn handen voor mijn ogen. Té spannend dit.

We zien drie gesloten deuren. Achter twee deuren staat een geit. Achter één deur staat de felbegeerde auto. Achter welke deur staat die te winnen auto? Je kiest een deur en gaat ervoor staan. Dit is de deur naar de auto. Dat denk je. Dat voel je. Dat weet je. Nee, dat gok je. De quizmaster helpt je een handje. Willem Ruis weet achter welke deur de auto staat. Hij opent een van de twee andere deuren: daar staat een geit. Hij vraagt: “Blijf jij voor jouw gekozen – dichte – deur staan? Of switch je naar die andere – eveneens dichte – deur?”

Dikke kans dat je blijft staan. Bij de deur die je kiest op basis van jouw intuïtie. De deur van jouw eerste – zeker wel – gelukkige gok. Want, stel je voor dat je switcht en dat de auto tóch achter jouw eerste-keuze-deur staat? Hoe stom ben je dan? Bij onzekerheid switchen? Dat voelt slap!

Over dit drie-deuren-vraagstuk breken vele knappe koppen zich het hoofd. Welke strategie vergroot jouw kans op die auto? Blijven staan of switchen na die extra informatie? Het blijkt een kwestie van kille kansberekening. Switch jij van deur, dan verdubbel je jouw kans op die mooie droomauto. Dat klinkt raar en contra-intuïtief. Mensen willen niet slap zijn, én we zijn van nature slecht in kansberekening.

Stel A: je blijft bij jouw eerste deurkeuze. De enige manier waarop je de auto wint, is als je van meet af aan de juiste deur kiest. Omdat slechts 1 op de 3 deuren de juiste was, had je 33% kans op die juiste deur.

Stel B: jij mag kiezen uit hoeveel deuren je kiest. Wedden dat jij liever uit 2 dan uit 3 deuren kiest?

Stel C: je gebruikt jouw extra informatie van Willem Ruis NIET en wisselt dus NIET van deur. Dan win je alleen als je eerste deurkeuze van meet af aan de juiste is. Omdat 2 van de 3 deuren verkeerd zijn, houd jij 66% kans op direct die verkeerde deurkeuze. GR-RRR!

Blijf je voor je eerste keuze-deur staan, dan sta je nog even waarschijnlijk voor diezelfde – met die grotere kans – verkeerde deur. Switch je bij kennis van één geit van deur, dan beland je – ABC waarschijnlijker – bij de juiste deur … Mooi minder geit, meer auto dus… *

De kans dat jij in zo’n quiz belandt is klein, gok ik. Pas dit spelletje toe bij soortgelijke contra-intuïtief-kansberekening-momenten. Die zijn er gek vaak. Je kiest dagelijks wel iets. Wanneer je nieuwe informatie rond jouw keuze krijgt, volg dan niet de oude intuïtieve weg. Negeer nooit nieuwe informatie! Stel je open voor nieuwe info. En switch van strategie als je oude keuze wankelt.

Zo vergroot je jouw kans op beter kiezen. Meer kans op een feitelijk juiste keuze, dat kiest toch iedereen?! Wiskundigen noemen kans(be)rekening ook wel waarschijnlijkheidsrekening. Meer kans op gewoon vaker winnen werkt simpel: sta meer open voor nieuwe feiten … Voelt slap! Is slim!!

Nieuwe feiten – Doeneke wil ‘t proberen!

bekijk voor een visuele uitleg van het driedeuren-vraagstuk de video The Monty Hall Problem (5 min.)

Tijdens signeersessies voor zijn prachtige boek, dat ik van kaft tot kaft las, klaagt Pieter dat onze verkiezingen zijn verworden tot … een ‘spelshow’. Daarnaast geeft hij aan welke gesloten deuren open moeten. Daarmee kan men het alleen maar eens zijn

Mee kiezen voor betere kansen? Bij nieuwe feiten veranderen, soms, flink wat mensen van mening: Allereerst hebben we gevraagd aan de kiezers of ze als ze nu nog een keer zouden mogen stemmen, zij dezelfde partij zouden stemmen als ze vorige week hebben gedaan. 89% antwoordt dan bevestigend.*. Los van onze netelige context, lijkt 11% lang niet gek.

Dat Omtzigt ‘nu in z’n uppie 23 zetels zou kunnen krijgen’, terwijl zijn partij er 15 kreeg, levert serieuze spanning op. Mathematisch kun je de waarde van de rest van diens partij ’terug redeneren’ naar -8%. Oeps.

Maar dat is fout populistische kul. Er bestaat niets als ‘onder nul kiezers’. Wat wel bestaat is gevoel rond eerlijke verkiezingen. Dat is het omgekeerde van fout populisme. Mooi democratisch. Juist dat wil, uiteindelijk, iedereen.

Laat dat een opsteker zijn en een herstart. Open. Dankzij die ‘lucky foto’**.

* http://www.maurice.nl/peilingen/2021/03/28/partijvoorkeuren-en-de-positie-van-pieter-omtzigt/

** verkenner K.O., die ziek naar huis moest, verdient meer medeleven dan zij krijgt. Ongetwijfeld deed zij haar best open te staan voor issues die menselijk én netelig zijn. Geen mens is een machine. Zoals blijkt. En dat is mooi

Misschien staat de inhoud nog overeind. Moet Pieter in het kabinet werken aan meer transparantie?

Geloofwaardige excuses siert mensen. Als Pieter Omtzigt dat van Mark Rutte aanvaardt dan is er hoop, misschien meer dan bij nieuwe verkiezingen.

Voor PVV-leider Geert Wilders betreft het een gevoelige concessie. In de campagne sprak hij er immers nog schande van dat andere partijen het eigen risico niet per direct wilden afschaffen. Uiteindelijk heeft hij genoegen moeten nemen met de afspraak dat het eigen risico in de zorg per 2027 wordt teruggebracht naar 165 euro.

In voorbereiding daarop wordt het eigen risico de komende jaren bevroren op de huidige 385 euro. Structureel kost het lagere eigen risico uiteindelijk vijf miljard per jaar. Maar liefst een derde van het extra geld dat dit aankomende kabinet uittrekt, gaan daarmee naar deze maatregel.* Timmermans eerst aanvallen waarna Wilders zelf mensen jarenlang laat wachten op dan in 2027 nog maar voor een beperkt deel iets doen met diens belofte als diens kabinet er dan nog zit? Mijn buurvrouw stemde op Wilders juist vanwege diens belofte op dit punt zegt ze mij. Daarbij spreekt ze ook over kiezersbedrog, is dat raar? De pot verwijt de ketel!

* https://www.trouw.nl/politiek/de-coalitie-verlaagt-het-eigen-risico-maar-maakt-verder-nog-geen-fundamentele-keuzes-over-de-zorg~bfcec1ea

13 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Doeneke Digitaal
3
Lekker trillen

Eindelijk ben ik vriendjes met geometrie! Tot voor kort associeer ik geometrie met meetkunde en wiskunde. Bah. Dat schoolvak bezorgt mij nog steeds nachtmerries. Maar vorig weekend lig ik in een ei. Een harmonisch ei. Een ei met een geweldige geometrie. Dat ei laat me lekker trillen. Dat harmonische ei …

Doeneke Digitaal
5
Hi! It’s me!

Naarstig zoek ik naar die ene foto op mijn telefoon. Gisteren komt dat leuke plaatje nog ongevraagd voorbij. En nu vind ik haar niet. Waar ga ik op zoek? Naar mijn app Galerij of naar Foto’s? En wat heeft AI deze keer voor mij in petto? De app Galerij brengt …

Doeneke Digitaal
7
Ik ben het zelf!

Hij herkent mij alweer niet. Ik druk mijn wijsvinger liefdevol op dat rondje aan de achterkant van mijn smartphone. Dan plaats ik mijn vinger ietsje scheef. Nog steeds herkent mijn telefoon me niet. Ik druk ietsje harder op die vingerafdrukscanner. Niets. Ietwat geïrriteerd leg ik mijn telefoon op de tafel …

Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie

De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op "Toestaan cookies" zodat je makkelijk op deze site kan surfen. Als je op deze site blijft zonder je cookie-instellingen te wijzigen of je klikt hier op "Accepteren" dan ga je akkoord met deze instellingen.

Sluiten