Mooi stuk over een soms te veel onderbelicht probleem. Ik ben zelf niet kleurenblind, maar ik kan me voorstellen hoe naar dat moet zijn. Kleurtjes voor ale mensen, laten we de samenleving vooral kleurrijk en toch begrijpelijk houden.
Kleurrijker werkt beter
- Door: Doeneke
- Categorie: Doeneke Werkpret
Stel je rijdt in het donker en nadert een kruispunt. Voor het kruispunt zweeft in de lucht een verlicht rondje van een ondefinieerbare kleur. Daar is het verkeerslicht, vermoed je. Door de duisternis zie je de zwarte behuizing niet. Je weet dus niet of het verlichte rondje (nu) het bovenste, middelste of onderste lampje van het verkeerslicht is dat brandt …
Ik ken een man met rood-groen-kleurenblindheid. In het donker is hij een gevaar op de weg. Los zwevend licht maakt hem levensgevaarlijk.
‘Ben ik te min omdat je pa in een grotere kar rijdt dan de mijne?’ Armand maakte ook songs bomvol kleurtjes als in een zwevend refrein ‘Ik zie kleurtjes aan de mensen. Spetters van kerstbomen om me heen. Rode daken, groene bomen. Ademloos blauw eroverheen’. Niet alle mannen denken kleurrijk.
Liefst 1 op de 12 mannen (en 1 op de 250 vrouwen) heeft rood-groen-kleurenblindheid. Bijna 10% van de mensen waarmee wij willen communiceren ziet (bijna) geen verschil tussen rode en groene tinten.
Ook bestaat geel-blauw-kleurenblindheid. Deze vorm komt heel weinig voor. Bij evenveel mannen als vrouwen. Ze zien weinig tot geen verschil tussen blauwe en gele tinten.
Achromatopsie is volledige kleurenblindheid. Deze aandoening is gelukkig zeldzaam. Iemand ziet dan alleen maar grijstinten. Akelig lijkt me.
Met zogenaamde rode, groene en blauwe kegeltjes in ons netvlies zien we kleuren. Werken deze kegeltjes goed samen, dan zie je alle kleuren. Mis je een bepaald kegeltje of werken de kegeltjes niet goed samen, dan ben je kleurenblind. Meestal heeft kleurenblindheid een genetische oorzaak en soms ontstaat het door een oogaandoening.
Er is geen remedie tegen kleurenblindheid. Wel zijn er hulpmiddelen voor kleurenblinden. Zo zijn er kleurendetectoren: apparaatjes en apps die vertellen wat de kleur van iets is. En waarmee die kleur goed matcht. Voor op smartphone en pc bestaan tools die de intensiteit van kleuren aanpassen en kleurvlakken arceren met figuren. Ook zijn er brillen waarmee een kleurenblinde kleuren beter onderscheidt.
Kleurenblindheid is een ‘lichte handicap’, maar voor kleurenblinden vaak een ‘echte handicap’. Je wordt nooit piloot en lastig arts, schilder, elektricien of fotograaf. Voor veel kleurenblinden is kleding combineren net zo lastig, als in hun werk volgen van presentaties met kleuren op papier of beeldscherm. Lastig voor hen, maar goed om te weten voor ons. Wij kunnen kleurenblinden helpen. Daar wordt iedereen beter van.
Wij, de niet-kleurenblinden, gebruiken de rood-groen combinatie hardnekkig en eigenlijk veel te veel:
GOED FOUT
GA STOP
WEL NIET
1 op de 12 mannen kan met dat rood-groen gewoon niet uit de voeten. Dat is vragen om onbegrip, dus krijg je problemen. Onnodig:
Wees ook een hulpmiddel voor al onze kleurenblinden. Benut in communicatie bij een rood-groen-combinatie een extra hulpje. Ga mee shoppen en help kleuren matchen. En bied in het donker je hulp aan, als chauffeur …
Kleurtjes voor alle mensen – Doeneke wil ’t proberen!