‘Misschien ben ik aan het dementeren.’ Mijn tante van 83 jaar is er niet gerust op. Ik bespeur bij haar geen dementie. Haar geruststellen blijkt lastig. Want wie vertrouw je nog … als je hersens aftakelen?

Tantelief vraagt of ik mee ga naar de geriater. Mijn tante krijgt een check. Van haar lichamelijke, psychische en mentale gezondheid.

In het LUMC start een algehele gezondheidscheck al aan de poort. Van íedere bezoeker. De online covid-checklist. De digitale incheckbalie. Dan de vriendelijk bemenste incheckbalie. En dan een heuse dagticket met oproepnummer, QR-code voor de aanmeldzuil bij de polikliniek, en de code van jouw route. Het duizelt mij nu al. En ik ben toch een dikke 30 jaar jonger dan mijn tante. Kordaat loopt zij achter haar rollator naar de start van onze route, code 025. Ik volg.

Op de afdeling ouderengeneeskunde nemen ze alle tijd voor tante. Eerst een verpleegkundig specialist en daarna een arts. Ze bevragen haar uitvoerig. Over haar fysieke klachten. Over haar psychisch welbevinden. Over de connectie tussen lichaam en geest. En ze testen haar geheugen.

‘Welk jaar is het nu?’ ‘Welke maand?’ ‘Welke datum?’ ‘Kijk niet op de klok: hoe laat is het nu ongeveer?’ Gedesoriënteerd in de witte tl-verlichte spreekkamer, zonder ramen, check ik even snel de tijd op de klok boven de deur. Zonder moeite, of spieken, geeft mijn tante alle juiste antwoorden. Check!

‘Ik zeg u zo een naam en een adres, deze herhaalt u eerst hardop en straks vraag ik u nogmaals naar deze naam en dat adres.’ ‘Jan de Vries, Molenweg 12, Groningen.’ Da’s een lastige! Ik zoek naarstig naar een haakje in mijn hoofd voor het opslaan van nutteloze informatie. Minuten later volgt de check. Mijn tante vergist zich in de straatnaam. Een paar uur later frustreert haar dat nog steeds: ‘Ik baal zo dat ik die Molenweg miste!’

Dan komt de kloktest. Dé test waarmee je de eerste tekenen van dementie genadeloos opspoort. Mijn tante krijgt een blanco papier plus een pen. ‘Teken op het hele vel een ronde klok.’ ‘Plaats daarin de twaalf uurcijfers.’ ‘Zet de wijzers op kwart voor twee.’ Een eitje voor mijn tante. Ze geeft een olijke knipoog.

“Als u dementerend was, dan had ik een breed dagbestedingsaanbod voor u”, zegt de arts. Nu moet hij op zoek naar ‘creatieve oplossingen’ voor een aangenamer leven voor mijn tante.

Mijn tante mist uitdagingen. Ze verpietert in haar eentje. Thuis in haar ouderenflat. Ze is sprankelend van geest. Dus wil ze gewoon steeds op avontuur. Zich verdiepen in een andere taal. Kijken vanuit een ander perspectief. Met anderen filosoferen. Samen bomen opzetten over de zin en onzin van ons leven. Haar krakkemikkige lijf is een sta-in-de-weg.

Die ‘creatieve oplossing’ wordt een psychiater. Is er geen andere optie? Een uitdaging die tóch ook houvast biedt? Iets fijns dat werkt, omdat het prikkelt en waardevol voelt? Laten we samen oplossingen bedenken voor onze sprankelende ouderen, met een lastig lichaam … Uitdagingen willen we allemaal.

Langer leuker – Doeneke wil ‘t proberen!