‘Ik praat hier gewoon met een neger!’ denk ik opgetogen terwijl ik kennismaak met Vladimir. We zijn in de keuken van onze jongerenflat in Amsterdam Osdorp. Vladimir is donker, groot en heeft imposante lippen. Hij is lief en grappig met een aanstekelijke lach. Vladimir komt net uit Curaçao. Hij studeert in Amsterdam.

Zelf kom ik net uit Twente. Ik ben 18 jaar en heb geen ervaring met andere nationaliteiten of culturen. Opeens woon ik met ook een Afghaan, een Egyptenaar, een Iraanse, een Italiaan, een Spanjaard, een Surinamer en wat Nederlanders. We delen met z’n dertienen onze gang en keuken. Ik vind al die culturen bij elkaar al snel leuk. Ik voel mij een vrouw van de wereld.

Daar thuis en op mijn werk in Amsterdam Osdorp leer ik veel multi culti. Ik leer het verschil tussen de Marokkaan en de Turk. Volgens een Turk en volgens een Marokkaan. Het verschil tussen de Ghanees en de Soedanees. En tussen de Antilliaan en de Surinamer. En steeds meer verschillen tussen die ene Marokkaan en een andere Marokkaan. En overeenkomsten tussen die ene Turk met weet ik wie.

“Waarom heet jij eigenlijk Vladimir?” vraag ik. Ik noem Vladimir al lang Vladi. “Russische roots”, vertelt hij. Wat? Paps studeerde in Moskou. Vandaar.

Ik leer ook dat sommige woorden besmet zijn. Zoals ‘neger’ of ‘blanke’. En dat het gebruik van ‘zwart’ en ‘wit’ net wat neutraler is. Dus veel prettiger. Net wat minder olie op het vuur. Vuur dat nog smeult.

Mijn zwarte Vladimir is dood. Vermoord in een ‘schietincident’. Ergens in een jongerenhonk in Amsterdam. Ik hoor dat bericht jaren nadien. Ik reageer niet eens geschokt. Ik reageer met ‘Pfoe, heftig!’ En denk daarbij – dus toch …?!

Pas de laatste jaren denk ik daar vaker aan terug. Reageer ik ook zo onverschillig als bijvoorbeeld witte Bert – ook een vroegere ganggenoot – door een kogel zou zijn gedood?

Ik hoor over Vladi’s teleurstellingen in zijn leven. De weerstand die hij ondervond. Het buitensluiten. Dat zijn hoop op werk na zijn studie vervloog. En over zijn afglijden van minder studie naar meer andere dingen …

En dit afglijden van Vladi bevestigt mijn vooroordeel. Mijn – dus toch …?! Een akelige confirmation bias.

Black lives matter brengt een hoop teweeg. Dat is mooi. En nodig.

Ik besef dat ik helemaal niet tolerant, progressief en een vrouw van de wereld ben! Ik ben onnozel. En vreselijk onverschillig. Er huist een racist in mij!

Sorry Vladi! Heel erg sorry. Jaren te laat kom ik tot dit besef. Net als onze premier over de entourage van onze goedheiligman.

Het is tijd voor verandering. Voor nieuwsgierigheid. Naar historie, heden en toekomst. En het is tijd voor een zelfkritische discussie.

Werk aan onze winkel dus. In de keuken, op straat en op ons werk. Serieus aan de slag met gelijke kansen. Zichtbaar en grijpbaar voor ons allen. Dat werkt leuker en beter. Het helpt ons allen vooruit. Want verdeel je kansen op kleurtjes? Dan blijven talenten onderbenut. En dat is gewoon naar, dom en duur!

Wit huiswerk – Doeneke wil ’t proberen!

• 
  
  Link ‘Wit huiswerk’ – huiswerk voor witte mensen die hun strijd tegen racisme willen verdiepen
  Link ‘Confirmation bias’ – blog Natascha met uitleg en voorbeeld
  Link ‘Taaladvies ra(s)cisme’ – hoe spel je het?
  Link ‘Brandmerken van slaven’ – blog Denie met uitleg en voorbeeld
  Link ‘Martin Luther King jr.’ – blog Doeneke